Mijn schoonvader nodigde Liliane Vertessen begin jaren tachtig uit om een kunstwerk te installeren in een ruimte naast zijn kabinet van psychiater. Het werd een erotische kamer waarin kunstenares Liliane Vertessen zichzelf voordeed als vrouwelijk lustobject.
Na de dood van mijn schoonvader belandt het Lilian-eum - dit is de naam die de familie aan het kunstwerk gaf - in mijn bureau. Maar wat moet ik er mee? Is dit werk - veertig jaar later - nog steeds relevant? Ik ga op onderzoek en besluit om de kamer te renoveren, opnieuw tentoon te stellen.
Over dit verhaal maak ik een podcast, gaandeweg kom je meer te weten over Liliane Vertessen, haar werk, de kunst- wereld nu en in de jaren tachtig: haar eigenzinnig, integer werk voedt de zelfreflectie die momenteel gaande is binnen de kunsten. Want voor Liliane is soevereiniteit het allerhoogste goed en het is zij die beslist. In 2022 lijkt Vertessen weer helemaal terug met verschillende tentoonstellingen.
De podcast brengt je terug naar de frivole boudoir-cultuur van de jaren tachtig, de punk en het nihilisme. De podcast neemt de erotische vorm van het Lilian-eum over: Voldoende voyeuristisch om de verbeelding te prikkelen, maar ook misleidend. Huiselijk intiem, als ook arty en bevreemdend.
Fotoreportage door ©GianninaUrdoormenetaOttiker: Preview van de podcast als intieme theatervoorstelling op het Kiem-festival: De bezoeker luistert geblinddoekt naar de eerste zes minuten van de podcast, als hij zijn blinddoek afzet, bevindt hij zich in het Lilian-eum.
Houtskool op doek, nog tot 6 november op "Rook" in het Tabaksmuseum in Wervik.
https://tomvanryckeghem.wixsite.com/rook
Met: Hans Op De Beeck, Hadassah Emmerich, Hans De Meulenaere en Samyra Moumouh, Hedwig Brouckaert, Johan Creten, Maaike Leyn, Sadie Murdoch, Sarah Yu Zeebroek, Sharon Van Overmeiren, Deogracias Kihalu en Thomas Lerooy. Curator: Isolde De Buck
https://www.middelkerke.be/nl/evenementen/rhapsody-blue
Video op you-tube:
https://studio.youtube.com/video/HfVqSOxgAcM/edit
In samenwerking met Koen Verweirder (video), Annouk Thys (regie-assistentie), Villa les Zéphyrs (locatie)
Met outsiderkunst en ook werk van: Pipilotti Rist | Nobuyoshi Araki | Margriet van Breevoort| Ariana Page Russell | Marijs Boulogne | Kama & Herr Seele | Colin H. Van Eeckhout (AMENRA) & J.M.Massou | Félicien Rops | Laure Forêt | Maaike Leyn | Charlotte Lybeer| Frieke Janssens | Katrien Hofman | Edith Ronse| Sybren Janssens | Lieze De Middeleir | Benny Luyckx| Noortje de Brouwer | Elke Desutter (curator: Elke Desutter)
https://www.ccsint-niklaas.be/podium/17832/cc-sint-niklaas-en-elke-desutter-passie-en-obsessie
Zombie Fires
Zombie Fires is een vier-daagse happening met beeld, klank en ideeën.
Zombie Fires zijn ondergrondse vuren die soms jarenlang blijven smeulen onder de dikke ijslagen van de gebieden op de noordpoolcirkel. Ze voeden zich met methaangas, turf, organismen die al duizend jaar vastgevroren zitten in het ijs.
Zodra de temperatuur stijgt en de grond droogt, laaien ze op, eerst als mysterieuze nevels boven het smeltende ijs, maar vaak ontwikkelen ze zich tot echte branden. Bij voorkeur op kwetsbare plekken die het litteken dragen van een eerdere brand.
Ook in ons lijf duiken krachten onder het zichtbare oppervlak, maar daarom zijn deze onderhuidse vuren niet minder aanwezig. Een mens herbergt zwijgende vuren die branden en vol verlangen naar zuurstof zoeken. Al jagend in donkere, wilde oerwouden krabben we de ijslaag weg, ontsteken we het vuur en strelen we de tedere veenlaag.
Na een lange Covid-slaap hebben we zin om onze Zombie Fires te ontwaken: Te dansen, te kijken, te luisteren, weer samen te zijn.
https://www.zombiefires.be/
Met tekeningen van: Malgorzata Maria Olchowska, Steven Baelen, Wim Bouciqué, Johan De Wilde, Birde Vanheersynghels, Maaike Leyn
Curator: Maaike Leyn
Finissage op zondag 18 april met soundscape van Philip Bosschaerts: Dark Early Morning Night
https://www.facebook.com/watch/?v=756368134897318
Madeliefjes zijn zonnetjes, maar dan in het klein en in het veelvoud. Het Engelse woord voor madeliefjes, daisies, is afgeleid van day-sees. De bloempjes met hun gele hartjes en witte blaadjes, gelijken niet alleen op zonnetjes, maar richten zich ook overdag naar zon. Tot de zon gaat slapen, dan sluiten ze hun witte blaadjes tot kroontjes rond de gele knop.
De titel “Daisies by night” verwijst naar de kwetsbare positie van de madeliefjes in de nacht. Zijn daisies ’s nachts nog steeds daisies of verdwijnen ze in het zwart van de nacht? Waar daisies overdag een fel bloemenveld vormen en uitnodigen tot lieflijke taferelen, verkleuren de gele knoppen ’s nachts tot vervaarlijk groen. De witte blaadjes lichten op tot een blauwe gloed, een diepgang die hun overdag vreemd is. Een ondoordringbaarheid die het maanlicht reflecteert. In het donker dansen de zwarte stengels met de kroontjes op het ritme van de wind.
Deze tentoonstelling gaat over dag-oogjes in de nacht, of nacht-ogen. De indrukken van vorm, geur of kleur die de nacht ons brengt. De lijn van een dak of de witte vlekjes van een boom. Want ’s nachts zie je meer, omdat de details dan slapen. Tekenaars tekenen omhulsels, maken abstracties van wat ons omringt.
Als kind probeerde ik tot de kern van het madeliefje te komen. Zorgvuldig haalde ik blaadje per blaadje van de gele knop af. Daarna ontdeed ik de bloem van haar stengel, om uiteindelijk de gele knop te verpulveren tot niks nog overbleef en ik de kern nooit vond.
Ook de tekenaar dissecteert, maar hij houdt zich in. Om vorm te suggereren dwingt de tekenaar zijn tekening tot het punt waarop de tekening openbreekt. Maar precies op dat moment stopt hij, om het geheim van de “madeliefjes” niet te verraden. Zo bouwt de tekenaar een spanning op die nieuwsgierigheid wekt voor het mysterie van de dag-oogjes. Want wie zijn die kleine bloempjes met hun vreemde zonnerituelen?
Verwacht je niet aan tekeningen met madeliefjes, maar vooral aan gevoelige observaties van de ons omringende wereld waarvan we de toedracht niet begrijpen. De tekenaars nemen je mee op het pad van de nacht om te tasten in het duister.
(Tekst: Maaike Leyn)
Gratis livestream event @ Felixart Drogenbos in het kader van Women Art Week- Internationale Vrouwenweek op initiatief van Isolde De Buck en WIFTM.
Zombie Fires
https://www.youtube.com/watch?v=OV1-FrJKUf4``
Zombie fires zijn ondergrondse vuren die soms jarenlang blijven smeulen onder de dikke ijslagen van de gebieden op de noordpoolcirkel. Ze voeden zich met methaangas, turf en ander organisch materiaal. Zodra de lente komt, de temperatuur stijgt en de grond droogt, laaien ze op, eerst als mysterieuze nevels boven het smeltende ijs, maar vaak ontwikkelen ze zich tot echte branden. Bij voorkeur op plekken die het litteken dragen van een eerdere brand.
Ook in ons lijf duiken krachten onder het zichtbare oppervlak, maar daarom zijn ze niet minder aanwezig.
Een mens herbergt geheime brandende vuren, die zwijgend woekeren of zuurstof zoeken. Stille verlangens, wensen en dromen, maar ook verdriet of frustratie.
In haar liederen en gezongen meditaties exploreert Amalia deze onderhuidse zombie fires. De liederen brengen troost, door de ijslaag weg te krabben, het vuur te ontsteken, of de zachte veenlaag te strelen. Wees niet bang, maar adem diep en dans! Geïnspireerd door de liederen van Amalia maakt Maaike Leyn levende tekeningen die ontstaan, al jagend in donkere, wilde oerwouden. Soms fel, soms teder, tekent ze de dans van het innerlijke vuur.
![]( "Wasilisa the Wise (2021)")
Hoe maak ik een zelf-portret als ik mezelf niet ken? Om mezelf beter te begrijpen, dook ik als archeoloog in mijn eigen leven en hertekende ik de pagina’s van mijn eerste schriftje. Als kleuter-analfabeet ben je nog heel sterk je authentieke zelf, maar daarna word je gevormd, leer je tussen twee lijntjes letters te tekenen. Door me te verplaatsen in mijn oude“ik”, herken ik mijn nog niet geknede DNA dat me tot op vandaag typeert. Ik herbeleef mijn onhandige, dromerige eerste stapjes in de wereld van het schrift.
Te zien in Black Swan gallery op de tentoonstelling: Me, myself and I. Vanaf zaterdag 17 oktober tot en met zondag 15 november . Open op zaterdag en zondag van 14u tot 18u.
http://blackswangallery.be/exhibition-me-myself-and-i/
Met werk van:
Robberto & Milena Atzori, Bilal Bahir, Steven Peters Caraballo, Lieven Decabooter, Stief DeSmet, Horst Einfinger, Nick Ervinck, Laure Forêt, Tom Herck, Maaike Leyn, Louise Massacrier, Marion Moskowitz, Femmy Otten, Guy Slabbinck, Charles Szymkowicz, Hans Vandekerckhove, Hans van der Ham, Peter Van Driessche, Nathalie Vanheule, Jan Van Oost, Yves Velter, Guy Vording, Romain Weintzem, Alexi Williams Wynn
Route doorheen Oostende - Organisatie: Vrienden van Muzee
Wandelroute door Roeselare: Kunst.en.route
https://www.despil.be/e3758/kunst-en-route
Solo-tentoonstelling / Curator: Véronique de Limburg Stirum
Het was in Galerie Black Swan dat een werk van Maaike Leyn me heel sterk is bijgebleven: een… trap. Een gitzwarte trap. Het kleinood leek van fluweel. Hij kwam nergens vandaan en leidde evenmin ergens naartoe. Het ging niet om een schilderij, het was geen tekening en het werk stak niet in een lijst. Het kunstwerk leek spontaan, maar wonderlijk accuraat en kundig tegen de muur aan gegooid. Het prikkelde je fantasie. Dit is namelijk een van de markante dingen aan het werk van Maaike Leyn: ze werkt met pastel en houtskool op de ruwe kant van het canvas waar doorgaans op wordt geschilderd. Het maakt haar kleuren - die met de tijd deels in de ruimte verstuiven - minder scherp en legt over wat ze creëert een soort waas dat het mysterie voedt. Je ziet of vermoedt sterk wat het is, maar het roept vragen op. Het is heerlijk toeven te midden haar werken! Wie weet kan je aankloppen en even verdwijnen. Dezer dagen heeft ze een solotentoonstelling in de vertrekken van het unieke Brugse Adornes Domein.
Op de binnenkoer van het Adornes Domein komt Maaike me tegemoet. We houden - zoals het in coronatijden hoort - enige afstand en stappen langzaam de bijzondere Jeruzalem-kerk binnen die het domein flankeert. Tot in de kleine ruimte voor de crypte. Daar hangen op kartonnen ovalen getekende koppen: “Ode aan afwezige bezoekers” lees ik. Maaikes minzaamheid treft me. Portretten uit mededogen. Hier en nu zeker op zijn plaats. Al dat unieks dat je niet te zien krijgt, wanneer een bezoek door een dodelijk virus onmogelijk wordt gemaakt. We gaan het werk bekijken en achteraf praten we nog wat, gezeten rond een tafel in de tuin. Als ik er aan terugdenk valt het me op dat de kunstenares mij meer vragen heeft gesteld dan ik haar. Het zegt iets over haar empathie! Ze praat vlot en behoorlijk enthousiast, de lerares Slavistiek, de filosofe, de fotografe, de reiziger, de beeldende kunstenares. Ze is het allemaal.
Waar het werk hangt is het stil. Daar proberen we te zwijgen en het werk te laten fluisteren. “Memories”, heet de tentoonstelling. Herinneringen. Aan haar reizen en contacten in die mysterieuze Slavische wereld die we hier niet goed kennen. Het werk appelleert aan onvergankelijkheid en toch is het broos tegelijk. Niet te vaak mee zeulen, denk ik. Maaike bevestigt. En toch. Soms is het gewoon met spijkers en in lappen verknipt aan de muur gespijkerd. Vooral het monumentale werk. De werken verwijzen naar plaatsen waar ze is geweest en waar weinigen komen. Dat zou best ook dichtbij kunnen zijn geweest, wanneer we naar dat intrigerend gordijn kijken. Geen raam. Alleen maar een gordijn in talloze grijsnuances. Er wordt verhuld. De waaiende wind is gestold. Je verbeelding slaat aan. De suggestie van verlatenheid en verpaupering is groot. Hoe lang al bijt hier de tijd? Hoe lang al is hier niemand? Komt er überhaupt nog iemand?
De tentoonstelling vangt aan met een enkel sober portret. De enige artistiek vormgegeven menselijke aanwezigheid. Vlakbij is een grote muur met een raam dat uitzicht biedt op “buiten”. Daar zijn de kleuren wel nog fel. Je kan nog wegkomen uit die grijze wereld met abstracte rechthoeken die aan schilderijen of portretten appelleren. Buiten is kleur, landschap, groen. De lucht is blauw. Ooit was Maaike, heeft ze zelf verklapt, daar thuis. Ver van huis was ze thuis. De bewoner helaas niet meer. Gestorven. Ze bewaart er dierbare herinneringen aan. Aan de overkant, tegen de verste muur van de tweede ruimte is een bizar soort ruimteschip neergedaald. Het staat op poten. Je kan er schuilen wanneer alles is vergaan. Via allerhande ramen kan je zien wat buiten gebeurt. Of niet. Beklemmend, en toch ook bevrijdend mooi. Die dualiteit! Voorts ook kleinere werken van landschappen die je zelden ziet. Deels bestaan ze en voorts zijn ze gedroomd en vormgegeven.
Tussen de werken door laveren grote kwallen. Ergerlijke dingen, denk je, maar die van Maaike zijn beeldschoon. Ze zweven heerlijk over de muren. Nu er amper bezoekers zijn, hebben ze het vast naar hun zin. Ze waren er trouwens voor de Homo Sapiens. Leyn weet zelfs van kwallen af! Mocht je de kwallen toch niet vertrouwen, wel dan kan je soelaas zoeken in de meest vreemdsoortige bouwsels van haar. Alleen Maaike Leyn bedenkt en bouwt zo.
De curator, Véronique Limburg de Stirum, heeft het werk van Maaike leren appreciëren op de Biënnale van Autun in de Bourgogne (F). Een uitmuntende keuze.
Wie wil genieten van stilte, eenvoud en authenticiteit, wie stof zoekt om (weg) te dromen in deze akelige coronatijden, bel en trek er op uit: Adornes Domein (sinds 1429), Peperstraat 3, Brugge. Tel. +32 (0)50 338883. Dagelijks (van 10u tot 17u), behalve op zondag, tot 29 augustus http://www.adornes.org
(Tekst: Johan Debruyne, eind mei 2020)
workshop
Verslag van de biënnale voor jonge kunst in Charkov, Oekraïne, in opdracht van Kunstenpunt
https://www.kunsten.be/kalender/10672-werkbezoek-rond-beeldende-kunsten-aan-charkov-kiev-oekra-ne-
Creatieve workshops en gids in Muzee (
Artopia, expo TEXtival, curator: Nele Van Canneyt, Kortrijk
Een oude textielfabriek, graffiti, een over-enthousiaste curator en negen kubussen van 2x2x2 getransformeerd tot installaties. Bios is mijn botanische serre waarin de mens toevlucht zoekt om te overleven op plekken waar vooralsnog geen leven mogelijk is.
Over land en water, 23/3 - 16/4, curator: Sjoerd Osinga, Beernem
Met: Anne De Maesschalck (B), Tjibbe Hooghiemstra (N), Christiaan Kuitwaard (N), Maaike Leyn (B), Dave Meijer (N), Piet Moerman (B), Krin Rinsema (N), Bruno Van Dyck (B) en Peter Holvoet-Hanssens (B)
Overkant, Met: Tiemke Gauderis, Elke D'haenen, Peter Depelchin, Matthieu Lobelle, Oostende
In gesprek met Daan Rau
http://tento.be/OKV-artikel/maaike-leyn-slaviste-curator-kunstenaar?fbclid=IwAR1ZmoZPvqRsgAdgDZUnmLgER5xSE-xODCo6SRC2Q3go27TwWW6Zh38KjUk
(Foto Saskia Vanderstichele)
Met ‘Liquid City – Vloeibare Stad’ heeft Triënnale Brugge 2018 gezorgd voor de inspiratie van het tentoonstellingsconcept ‘De impact van het hoogst onwaarschijnlijke’ in Black Swan Gallery. Waar in de historische binnenstad van Brugge een kunstparcours is uitgezet met installaties van kunstenaars en architecten, is de galerie de plaats voor 1 tentoonstelling in 2 delen, waar kunst en architectuur eveneens zorgen voor kruisbestuiving.
In deze twee tentoonstellingen wordt beeld gegeven aan ‘ impact van het hoogst onwaarschijnlijke’, als symbool voor toevallige gebeurtenissen die ons leven kunnen bepalen. In de idee van de vloeibare maatschappij wordt niet alleen letterlijk verwezen naar water, maar ook naar verandering of onzekerheid, beweging en vernieuwing. Een toevallige gebeurtenis kan een gigantische impact hebben op ons persoonlijk bestaan, zoals een natuurfenomeen of een bijzondere ontmoeting. Vaak lijkt zoiets onvoorspelbaar, lijken we meer aandacht te hebben voor details en richten we ons vooral op wat we al kennen. Deze tentoonstelling wordt een creatieve broedplaats om stil te staan bij wat we misschien nog niet weten, is er aandacht voor voorspellingen, maar ook voor verrassingen.
Deel II focust op ‘Evolutie’, Tom Herck, Maaike Leyn, Marion Moskowitz, Ilona Plaum, Hans van der Ham en Romain Weintzem worden samengebracht om hun unieke visie op de evoluties waar de mens, de stad, de samenleving en het leven op zich , aan onderworpen worden, te materialiseren en ons stil te laten staan bij de impact van de alsmaar sterkere, abruptere, meer confronterende en vaak totaal onverwachte veranderingen.
Groepsshow gecureerd door Els Wuyts geïnspireerd door Triënnale Brugge 2018.
Deelnemende kunstenaars: Tom Herck – Maaike Leyn – Marion Moskowitz – Ilona Plaum – Hans van der Ham – Romain Weintzem
blackswangallery.be
Een eerste biënnale voor internationale hedendaagse kunst in drie historische locaties in Autun, een stad in het hart van de 'Bourgogne' (Fr). Het kunstenaarsduo Reniere&Depla(B), curatoren van dit project, maakt voor deze eerste editie een eigenzinnige selectie van kunstenaars uit de Lage Landen.
Ze verhalen wat hen op raadselachtige wijze ontroerde, verwonderde en bijbleef. De historische eenheid van Vlaanderen en Bourgondië in de 14de -15de eeuw is hun imaginaire kapstok om artistieke interacties en migraties te visualiseren die de tijd en de politiek-geografische constellaties overstijgen.
“Ce qui pèse et ce qui nourrit” Dit vers van R.M.Rilke reikt ons een sleutel aan tot een wereld waar geschiedenis, cultuur en territorialiteit wegen op ons dagdagelijkse leven maar meteen ook een impuls is, om op zoek te gaan naar de voedingsbodem in het andere en de anderen.
www.artautun.fr